Öncelikle bilim felsefesi hakkında açıklama yapmak için bilim ve felsefe kavramlarını açıklamak gerekir. Bilim kavramını güncel Türk Dil Kurumu sözlüğünde incelediğimizde sözlük bilimi bize evrenin veya olayların bir bölümünü konu olarak seçen, deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak sonuç çıkarmaya çalışan düzenli bilgi, ilim olarak tanımlamıştır.
Buradan da yapacağımız çıkarımla bilim deneye dayanır ve gerçeğin peşindedir, içinde bilme isteğini barındırır. Felsefe kavramına baktığımızda ise bu kelimenin kökü Latincedir ve aramak, peşinden koşmak anlamına gelen phileo ve bilgi anlamına gelen sophia kelimelerinden türemiştir. Dolayısıyla kelime kökeninden anlam çıkarmaya çalıştığımızda bilginin peşinde olmak, bilgiyi aramak gibi kavramlara ulaşırız.
Bilim Felsefesi
Yukarıda yaptığımız kavram açıklamalarından da yola çıkarak bilim felsefesi, bilimin ne olduğuyla ilgilenen, bilimsel teorileri değerlendiren, bilimsel bilgi üzerinde düşünmeye, sorgulamaya sevk eden ve gerçeğe ulaşma çabası içerisinde olan bir felsefe alt dalıdır. Tarihe baktığımızda ilk filozofların bilimle uğraştığı görülmüştür. Özellikle matematik, fizik, astronomi gibi alanlarda araştırma yapılmıştır.
Dinin insan hayatına etkisinin artmasıyla ise özellikle orta çağda bilimsel çalışmalar güçlü bir şekilde hız kesmiştir. Rönesans ve reformlardan sonra bilim tekrar hız kazanmaya başlamış, Fransız İhtilalinden sonra ortaya çıkan özgürlükçü ve eşitlikçi anlayış bilimsel çalışmaları destekler nitelik kazanmıştır. Özellikle soğuk savaş döneminde SSCB ve ABD arasındaki rekabet bilime yansımış be bilim bu dönemde büyük atılımlar gerçekleştirmiştir.
Bu gelişmelerden sonra bilim üzerine düşünme, sorgulama etkinliği artmıştır. Bilim felsefeye yardımcı olmuştur, ulaştığı bilgiler felsefeye yön kazandırmıştır. Felsefe ise yeni sorular yaratarak bilimin konusunun genişlemesini sağlamıştır.Filozoflar tabi ki de bilime yönelik düşüncelerini ve açıklamalarını dile getirdiklerinde ayrıldığı noktalar oldu ve bilime farklı bakış açıları geldi.
Bilim farklı yönlerden ele alındı. Ürün olarak bilimi incelediğimizde bu görüşü savunanların bilimi, bilimle uğraşan kimsenin yaratıcılığı ve çalışması sonucu ortaya çıkan ürün olarak ele almışlardır. Bu görüşün başlıca savunucuları Carnap ve Reichenbach’tır. Etkinlik olarak bilim ise bilimi bir topluluğun etkinliği olarak ele alır.
Başlıca savunucusu T.Kuhn’dur. Bilim felsefesinde klasik görüşe göre ise bilimsel yöntem sabittir ve kendine katarak ilerler. Bu görüş Comte ‘ un pozitivizmi ile temsil edilir. Tabi ki de bu görüşlerin hepsi de eleştirilmiştir.Bu yazıyı sonuçlandıracak ve kısa, öz şeklinde açıklayacak olursak her şey üzerinde düşündüğü gibi bilim üzerinde de düşünmüştür.
Bilim geliştikçe ve büyüdükçe bilim felsefesinin alanı genişleyip bir alt felsefe dalı haline gelmiştir. Bilim Felsefesi Hakkında birçok düşünür farklı düşünceler ortaya koymuştur ve bu düşünceler hem bilimin hem de felsefenin gelişmesini sağlamıştır.